Thị trường lúa gạo không chỉ tại Việt Nam mà còn trên toàn thế giới đang chứng kiến những biến động mạnh mẽ về giá cả và cung-cầu, đặc biệt là sau khi một số quốc gia thực hiện các thay đổi chính sách mua bán một cách đột ngột. Hiện nay, vấn đề này đang nhận được sự quan tâm lớn. Liệu ngành lúa gạo tại Việt Nam trong năm 2023 đã diễn biến như thế nào và tương lai của năm 2024 sẽ ra sao?
Theo báo cáo mới nhất từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, năm 2023 dự kiến cả nước sản xuất khoảng 7,1 triệu héc ta lúa các loại, với sản lượng thu hoạch đạt khoảng 43,11 triệu tấn, tăng 0,45 triệu tấn so với năm 2022. Cho đến tháng 10/2023, đã thu hoạch được khoảng 37,76 triệu tấn lúa các loại. Điều này cho thấy ngành lúa gạo Việt Nam vẫn duy trì sự ổn định từ năm 2020 đến nay, với diện tích và sản lượng thu hoạch không có nhiều biến động.
Trong khi đó, xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm 2023 đạt kỷ lục, với kim ngạch và khối lượng bán ra tăng mạnh so với những năm trước. Đặc biệt, việc Ấn Độ – nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới – ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng vào tháng 7/2023 đã tạo ra sự biến động lớn trong thị trường. Điều này dẫn đến tăng giá mạnh mẽ cho gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế, với giá bán trung bình đạt 568 đô la Mỹ/tấn vào tháng 10/2023, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước.
Philippines là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2023, với khoảng 2,628 triệu tấn gạo và kim ngạch gần 1,41 tỉ đô la Mỹ. Cùng với đó, các loại gạo như gạo trắng, gạo thơm, gạo nếp v.v. đều đạt được khối lượng và giá bán tốt trên thị trường quốc tế.
Mặc dù đã mang lại lợi ích kinh tế lớn cho ngành lúa gạo Việt Nam, nhưng việc tăng giá đột biến cũng đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Giá gạo tăng cao cũng khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc duy trì hợp đồng và cạnh tranh trên thị trường.
Triển Vọng Năm 2024: Giá Gạo Tiếp Tục Cảo Cao và Hút Hàng?
Dự báo từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho thấy, nhu cầu tiêu thụ gạo trên toàn cầu vẫn cao hơn năng lực sản xuất, dẫn đến khả năng giá gạo tiếp tục cao trong năm 2024. Tuy nhiên, tình hình thị trường gạo sẽ phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết và chính trị của các quốc gia xuất, nhập khẩu.
Ví dụ, Indonesia, một trong những thị trường nhập khẩu lớn của Việt Nam, có thể mua thêm lượng lớn gạo trong năm 2024 sau cuộc bầu cử tổng thống. Tuy nhiên, những biến động trong chính sách thương mại của các quốc gia xuất khẩu cũng có thể tác động đến tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Dù với triển vọng tích cực về giá và nhu cầu, nhưng ngành lúa gạo Việt Nam cũng đối mặt với những thách thức, như tình trạng “tranh mua, tranh bán” và khả năng chuẩn bị hàng hóa cho xuất khẩu. Việc quản lý hiệu quả và linh hoạt trong điều chỉnh chiến lược kinh doanh sẽ là chìa khóa quan trọng để đối phó với biến động của thị trường gạo trong năm 2024.
